Temps Perdu

Op zoek naar het verleden

Zalmen vangen tussen het ruischende riet

Van Zalmvisserij Oranje Nassau is niets meer over (zie blog een verhaal in knipsels). Hoe zag de zalmvisserij eruit? Het bedrijf bevond zich op de zuidoever van de Nieuwe Maas tussen het dorpje Pernis en de boerderij de Bonte Koe. Het gebied bevond zich buitendijks, of zoals ze toen zeiden in het ‘buitenland’. De Nieuwe Maas is een getijdenrivier, dus eb en vloed hadden er vrij spel.

Kaart van het gebied in de jaren dertig. Bron: topotijdreis.nl

De visserij bestond uit een aantal houten gebouwtjes op een  terrein aan de Nieuwe Maas. Richting de Bonte Koe ligt een gebiedje met de prachtige naam Kikkershilsche Gorzen. In het familiealbum staan een aantal foto’s die een indruk geven van hoe de gebouwen eruitzagen.

Een van de gebouwen van de zalmvisserij, rond 1930. Met pet Aart de Jong, ‘Opa Visserij’, rechts Wil Seinstra. Ingekleurde zwart-witfoto, bron: familiearchief.

Nog een foto van opa visserij, die blijkbaar wat broeken te drogen heeft hangen in het zonnetje. Riet, slib en loopbruggen zijn zichtbaar. En een bootje in het riet.

Aart de Jong, foto ergens rond 1930. Bron: familiearchief.

In Stadsarchief Rotterdam bevind zich een schilderij van Arie Dubbeldam. Hierop is goed te zien dat de visserij bestaat uit meerdere gebouwen. De foto hierboven is blijkbaar het gebouw aan de rechterkant.

Schilderij van Arie Dubbeldam sr. Bron: Stadsarchief Rotterdam

In het familiearchief bevindt zich nog een schilderij van de zalmvisserij. Weer het rechtergebouw (was dat het belangrijkste?). In het water ligt het zegenschip met het zegennet erin. Zo te zien is een groene omgeving met veel riet, wilgen en populieren. De gebouwen liggen op een verhoging. Dat was wel nodig, als het gebied regelmatig onderliep.

Schilderij van de ‘zalmvisscherij’ uit 1889, door B.R. Zeilstra. Familiebezit.

In een reisgids over dit gebied uit 1934 vind ik een mooie omschrijving van de kreken en gorzen van weleer. De reisgids spreekt al weemoedig over het gebied in de verleden tijd, de havens zijn in aantocht.

Reisgids Pernis, Hoogvliet, Poortugaal en Rhoon, 1934. Bron: Delpher.nl

Tot slot nog een winters plaatje met hond Max, en de ‘hang’ op de achtergrond. Dat was het gebouwtje uiterst links op het schilderij van Arie Dubbeldam, vermoed ik.

Hond Max in de sneeuw. Bewerkte zwart-witfoto, jaar onbekend. Bron: familiearchief.

Op onderstaande kaart is zien hoe het er nu uitziet. Waar de zalmvisserij was, is nu de Tweede Petroleumhaven.

Het gebied van zalmvisserij Oranje Nassau. Links jaren 30, rechts 2021. Bron: topotijdreis.nl
←
→

5 reacties op “Zalmen vangen tussen het ruischende riet”

  1. A wonderful article. I appreciate that you have shown pictures, paintings and maps of the salmon fishing Oranje Nassau. The painting of Oranje Nassau done by Arie Dubbeldam (1892-1964) matched the real buildings where my great grandfather, Arie Dubbeldam (1852-1923) lived with his family. My great grandfather was married to Josina de Jong, who was a cousin to ‘grandpa fishing’, Aart de Jong. Three generations of the Dubbeldam family fished for salmon in the Nieuwe Mass near Pernis before the fish disappeared and the refineries took over the country side.

    Like

    Beantwoorden

      • Hello Heleen. Yes, we are indeed related, but very far back (Jan de Jon, 1794-1855, would be our common relative of origin), which would make you and me 4th or 5th cousins? What I found most interesting was our common family history relating to Oranje Nassau in Pernis. Your great great grandfather, Aart de Jong, worked with my great grandfather, Arie Dubbeldam. Would you have any photos, or information, about Arie Dubbeldam, or is wife, Josina de Jong? I have no information or photos of them. Were you able to read the documents written about Oranje Nassau by Arie Dubbledam (1892-1964) and donated to Stadsarchief Rotterdam? I would love to learn more.

        Like

      • I have been in touch with Oudheidkamer Pernis and they have provided some basic information about residence registration and a B&W picture of Oranje Nassau. They have not been able to provide any other information about Arie Dubbeldam. I was hoping that you had a picture of your family/fishery that might include my great grandfather.

        The Rotterdam Archive was able to scan and send a copy of the smallest of the two documents to me. I can email you a copy of this document if you want. The second document they said consists of hundreds of pages on very fine paper which can not be scanned automatically and needs to be reviewed in person.

        Like

Plaats een reactie