Zalmvisserij Oranje Nassau was niet alleen een bedrijf, ook de familie De Jong woonde op het terrein. Dit gezin was gezegend met maar liefst tien kinderen, dus er zijn heel wat kinderen opgegroeid. Eén van de dochters had een tragisch leven; mijn overgrootmoeder. Een misverstand rondom haar overlijden heeft grote gevolgen gehad.

De oude baas Aart de Jong is de centrale figuur in het verhaal van de zalmvisserij. Deze man staat in onze familie bekend als ‘Opa Visserij’. Hij was de ‘zegenbaas der visscherij’- de zegen is het grote net dat gebruikt werd voor de vangst. Hij heeft vanaf 1890 en misschien wel tot zijn dood in 1937 op het terrein gewoond. Hij stuurde de werklui aan – en die vissers waren ruwe gasten. Hij zal wel haar op zijn tanden hebben gehad.

Zijn vrouw heette ook Aart – in haar geval werd dat Aartje. Zij kreeg tussen 1875 en 1892 tien kinderen en moet dus vrijwel onafgebroken zwanger zijn geweest. Het waren drie jongens en zeven meisjes. Niet alle kinderen haalden de volwassen leeftijd. Dochter Wilhelmina wordt maar twee jaar oud en dochter Aartje zeven. Deze tragedies en het zware leven op de zalmvisserij zijn wel af te zien aan een foto van het echtpaar.

Over hun kinderen en hun afstammelingen zijn ongetwijfeld mooie verhalen te vertellen. Maar ik ga nu verder met het verhaal van Willempje de Jong, geboren in 1880 als vierde kind van het echtpaar De Jong. Er bestaat geen foto van haar.

Willempje groeit op bij de zalmvisserij. Als zij een tiener is ontmoet ze Laurens Bekker, die ongeveer even oud is als zij. De seksuele voorlichting zal ongetwijfeld gebrekkig zijn geweest, want ze raakt zwanger. Ze is dan nog maar 16 jaar. Ze weet de zwangerschap een tijd te verbergen, maar haar ouders komen er natuurlijk toch achter. Op 12 september 1896 vindt er een ouderwetse shotgun wedding plaats tussen de twee tieners. Opvallend is dat de plaatselijke veldwachter de akte ook ondertekent. Iets meer dan vier maanden later wordt er een meisje geboren, Aartje Bekker.

Het jonge gezin verhuist naar de Heij, waar de familie Bekker woont. Laurens verdient de kost als jager. Schiet hij eenden? Ze wonen bij de familie Bekker in, aan de Beneden Heijsedijk 344. Ook in 1897 – dus binnen een jaar – wordt op 8 december een tweede dochter geboren, Willempje Bekker. Het jaar daarop raakt Willempje weer zwanger van een derde kind. Deze keer gaat het helemaal mis met de zwangerschap. Op 26 november 1898 wordt het kind levenloos geboren. Het is een meisje. Deze dochter krijgt geen naam en staat bekend als N.N. ‘Nomen Nescio’, de naam weet ik niet. Twee dagen later sterft Willempje Bekker – de Jong, nog maar 18 jaar oud.

De 19-jarige Laurens is nu weduwnaar en moet zijn vrouw en zijn naamloze dochter begraven, en twee jonge kinderen verzorgen. De familie grijpt in. Er wordt afgesproken dat de jongste, Willempje, opgevoed zal worden op zalmvisserij Oranje Nassau. Aldus geschiedde. Willempje groeit op tussen de kreken en de rietgorzen en is getuige van de laatste jaren dat de visserij nog werkt. Zij ziet het stoomscheepje de rivier opvaren met het zegennet, dat vervolgens binnengehaald wordt met paardenkracht. Zij ziet vast ook dat de vangst steeds schraler wordt, en dat er soms helemaal geen vis meer wordt opgehaald.

Ze groeit op tot een jonge vrouw, waarbij ze met het gruwelverhaal van haar overleden moeder wordt gewaarschuwd voor ‘de mannen’. Op een op andere manier is zij ervan overtuigd dat haar moeder is gestorven bij haar geboorte. Hoe dit zo gekomen is, is onduidelijk. Waarschijnlijk heeft ze zich haar hele leven schuldig gevoeld over haar bestaan, dat haar moeder het leven kostte. Maar haar moeder is pas bij de geboorte van haar derde – volgende – kind overleden.

Ze ontmoet een knappe jongeman met de naam Meindert Seinstra. Hij is de broer van de verloofde van haar zusje Aartje. Ze trouwen op 29 september 1920 in Pernis en blijven op de zalmvisserij wonen. Vele jaren later wordt daar een kind geboren, op 4 april 1933. Willempje Seinstra – Bekker is dan al 35 jaar.

Het is een meisje. Zij is mijn moeder, en mijn link met zalmvisserij Oranje Nassau.